Hollandse staande klok, Fromanteel & Clark, ca. 1705
Deze Hollandse staande klok, gesigneerd Fromanteel & Clarke en vervaardigd rond 1705, is een verfijnd voorbeeld van 18e-eeuwse uurwerkkunst. De klok combineert technische precisie met een elegant ontwerp, kenmerkend voor de Hollandse en Engelse klokkenmakers uit deze periode.
Het uurwerk
Het uurwerk heeft een gaanwerk op ankergang en heeft een loopduur van een week. De platines zijn verbonden door vijf pilaren. Het slagwerk op sluitschijf slaat voluit op de hele uren op de grote bel en slaat de halve uren op de kleine bel.
De wijzerplaat
De wijzerplaat met verguld centrum en verzilverde gegraveerde ring toont de uren in Romeinse en de minuten in Arabische cijfers. De cijferring is op de hoeken geflankeerd door verguld bronzen ajour hoekstukken. Onder de XII bevindt zich een secondering. Boven de VI bevindt zich een datumindicatie. Tussen de V en de VII is de signatuur gegraveerd: Fromanteel & Clarke.
De kast
De eikenhouten kast is geheel gefineerd met stamnotenfineer, en staat op vier afgeplatte bolpootjes met daarboven een concave plint welke de rechte onderkast draagt. Hierboven de slingerkast met rechte deur die centraal een ovaal slingervenster heeft. De wijzerplaat wordt aan de beide zijkanten geflankeerd door zuilen waardoor de indruk gewekt wordt dat het fries boven de wijzerplaat slechts door de zuilen wordt getorst. Het fries wordt bekroond door een pet.
De klokkenmakers Fromanteel & Clarke
Ahasverus Fromanteel (1607-1693) was de eerste van een familie van Engels-Nederlandse klokkenmakers. Hij vestigde zich in 1625 in Londen. Uit zijn huwelijk met Maria de Bruijne in 1631 kwamen drie zonen voort die allen vooraanstaande klokkenmakers werden. Zij vestigden zich in 1680 aan de Vijgendam in Amsterdam. Met vestigingen in Londen, Amsterdam en Newcastle was de familie Fromanteel de eerste multinationale onderneming in klokken. In de loop van de jaren tachtig besloten de drie broers Fromanteel, Johannes, Ahasuerus II en Abraham om één gezamenlijke signatuur te gebruiken, namelijk Fromanteel zonder voorletters of plaats van vestiging.
In 1694 trouwde Christopher Clarke (1668-ca. 1730) met de enige dochter van Ahasuerus II, Anna. Na 1696 associeerde Ahasuerus II zich met zijn schoonzoon Christopher Clarke onder de naam Fromanteel & Clarke. Na de dood van Ahasuerus II ging Clarke in 1703 een compagnonschap aan met de laatst overgebleven Fromanteel, Abraham. Zij gebruikten de signatuur Fromanteel en Clarke, zonder vestigingsplaats. Tot 1722 werden er uurwerken vervaardigd onder de naam Fromanteel.
Specificaties
Literatuur: Enrico Morpurgo, Nederlandse klokkenmakers en horlogemakers vanaf 1300, 1970, p. 44
Materiaal: Eikenhouten kast met stamnotenfineer, verguld brons, verzilverde cijferring
Afmetingen: hoogte 230 cm; breedte 41 cm; diepte 21 cm
Beschikbaarheid
Dit zeldzame object is een van de unieke stukken in de collectie van Broess Antiques. Neem contact met ons op voor meer informatie.
